Türkiye yenilenebilir enerji yatırımlarını ve enerji verimliliğini destekleyen politika mekanizmaları ile küresel enerji dönüşümünün bir parçasıdır. Enerji dönüşümü hedefleri doğrultusunda rüzgâr ve güneş kapasite kurulumunu desteklemek için farklı politika mekanizmaları uygulamaktadır. Bu doğrultuda YEKDEM politika mekanizması, YEKA ihale modeli ve önlisans ihaleleri düzenleyici politika mekanizmaları olarak öne çıkmaktadır.
2005 yılından beri uygulanmakta olan ve 2011 yılında ivme kazanan mevcut YEKDEM politika mekanizması 2020 yılı sonunda sona erecektir. 2017’den beri uygulanmakta olan YEKA ihalelerinin ise 2020 sonrasındaki süreçte Türkiye’nin enerji dönüşümünde ana politika mekanizması olarak önemli bir rol oynamaya devam edeceği bilinmektedir.
2020 sonrası için onshore rüzgâr ve güneş kapasite kurulumlarını destekleyecek yeni bir YEKDEM politika mekanizması açıklanacağı bilinmektedir. 2020 yılının ilk çeyreğinde güneş enerjisi için gerçekleştirilecek mini YEKA ihaleleri sonuçlandıktan sonra açıklanacak yeni YEKDEM modelinin ayrıntılarına dair tahmin ve tartışmalar sürmektedir.
Bu çalışma kapsamında 2020 sonrası için şebeke ölçeğinde onshore rüzgâr ve güneş kapasite kurulumlarını desteklemek için olan farklı düzenleyici politika mekanizması seçeneklerinin üretici ve tüketici etkileri analiz edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Analizde potansiyel çevre, ekonomi ve toplum etkileri de incelenmiştir. Çalışma, 2020-2030 dönemi için muhtemel güneş ve rüzgâr kapasite kurulumu senaryolarına göre gerçekleştirilmiştir. Analiz gerçekleştirilirken dünyadaki düzenleyici politika mekanizması uygulamaları incelenmiştir. Türkiye’deki sektör paydaşlarıyla olan görüşmeler sonucunda bu uygulamalar Türkiye koşullarına göre önceliklendirilerek analize dâhil edilmiştir.
Çalışmada (i) yeni açıklanacak olan YEKDEM’e altlık oluşturabilecek farklı garantili satın alım tarife modelleri, (ii) yeni açıklanacak olan YEKDEM ve uygulanmaya devam edeceği bilinen YEKA ihale mekanizmasının yanı sıra dünyadaki diğer düzenleyici politika mekanizmaları değerlendirilmiş ve karşılaştırılmıştır.
